"Ik heb echt weleens gedacht: hoe stom kun je zijn, als je verhalen van andere mensen hoort dat ze opgelicht zijn. En dan overkomt het jezelf. Dat heeft me er bewust van gemaakt dat het iedereen kan overkomen en dat je er met andere mensen over moet praten. Ik waarschuw ze nu ook: let erop dat je altijd goed moet controleren waar je online mee bezig bent."
Oman is 43 jaar en woont samen met zijn vrouw en dochters in Den Haag. Hij heeft een drukke baan en zit midden in een verbouwing als hij een valse sms ontvangt. Oman is slachtoffer van smishing.
Oman vertelt: "We waren met de verbouwing van onze woning bezig. Ik had die ochtend haast om iets op te halen, maar wilde eerst nog snel een rekening betalen. Om het bedrag over te kunnen maken, moest ik mijn limiet verhogen. Maar het lukte niet om in te loggen bij de bank". Hij stapt in zijn auto en onderweg krijgt hij een sms van de bank met het bericht dat hij zijn instellingen kan veranderen. Hij vervolgt: "Ik moest tanken en terwijl ik bij het benzinestation stond, heb ik op de link in de sms geklikt en mijn inlogcodes ingetoetst." Na het intoetsen van zijn inlogcodes ziet Oman de melding 'U bent ingelogd', maar hij komt niet op de site van de bank terecht. Hij staat er verder niet bij stil, omdat hij ’s morgens ook al had geprobeerd om de limiet te verhogen.
Al snel belt de bank met de vraag of het klopt dat hij meerdere kleine bedragen heeft overgemaakt naar een Poolse rekening. Er is ook geprobeerd om geld van de spaarrekening van Oman naar zijn betaalrekening over te boeken. Daarom heeft de bank de rekening uit voorzorg geblokkeerd. In eerste instantie gelooft Oman het niet. Dan herinnert hij zich de sms. Hij denkt: maar het was toch écht een sms van de bank? Wat heb ik fout gedaan? Zodra Oman thuis is, logt hij in op zijn rekening en ziet hij dat er meerdere keren € 100 is afgeschreven. Hij belt de bank nu zelf, omdat hij zich afvraagt wat hij fout heeft gedaan en of hij zijn geld kwijt is. "Ze hebben me uitgelegd dat ik een valse sms heb ontvangen en dat ik opgelicht ben. Gelukkig heeft de bank alles vergoed. Ik was heel blij om dat te horen. Opgelucht ook."
Oman schrok natuurlijk enorm toen de bank belde. Hij vertelt: je hoort wel wat ze zeggen, maar het dringt niet tot je door. Er schieten allerlei vragen door je hoofd. Hoeveel hebben ze gestolen? Hebben ze ook aan mijn spaarrekening gezeten? Je moet het echt even laten bezinken en verwerken. Achteraf realiseer je je pas écht wat er is gebeurd en dacht ik: dat mij dit overkomt. Ik ben toch goed op de hoogte en ik regel mijn bankzaken altijd online." Oman legt uit dat het ook het moment is waarvan oplichters misbruik maken. "We hadden het toen heel erg druk en dan wil je het even snel regelen. De sms en de link leken mij echt. Ik was dus al blij dat ik kon inloggen. Achteraf twijfelde ik wel even, omdat ik na het inloggen niet op de site van de bank terechtkwam. Maar ik zat in de auto en dacht: ik ga veilig rijden, ik kijk straks thuis wel."
Oman praat makkelijk over wat er is gebeurd en zegt: je moet het accepteren. Hij is nu wel voorzichtiger geworden. "Je wilt natuurlijk voorkomen dat het nog een keer gebeurt." Er over praten met familie en vrienden heeft hem geholpen. "Dat heeft er ook voor gezorgd dat zij zich realiseren dat iedereen het slachtoffer kan worden van online oplichting en ze letten nu beter op," vertelt Oman. Hij hoopt dat er steeds meer mensen zijn die hun schaamte opzij zetten en erover durven te praten.
Phishing is de meeste bekende vorm van online fraude. Je ontvangt een e-mail of sms die erg lijkt op een bericht van je bank. Hierin moet je op een link klikken. Je belandt op een nepwebsite die vaak om je gegevens en beveiligingscodes vraagt.
Dit is Heidi, 41 jaar. Ze kocht concertkaarten op Marktplaats en werd slachtoffer van internetfraude. Heidi vertelt: "Het was bijna te mooi om waar te zijn. Het concert was helemaal uitverkocht, dus ik heb meteen een berichtje gestuurd. Ik vertrouwde het op het moment dat zij haar telefoonnummer gaf en ik haar kon bellen. Zo ben ik in de val gelokt."
Dit is Larissa, 28 jaar. Ze kocht dure laarzen in een nepwebshop en werd slachtoffer van internetfraude. Larissa vertelt: "Ik zei altijd, dat gebeurt mij toch niet. Maar ze kunnen alles zo goed namaken dat het echt lijkt. De reviews waren vol lof over de goede service. Ik dacht echt, dat zit wel goed."
Shanti is een 19-jarige studente. Ze heeft meerdere bijbaantjes om geld te verdienen. Als extraatje mag ze de jas van haar oma verkopen. Shanti is opgelicht via Marktplaats. Ze deelt haar verhaal omdat ze het achteraf een stomme actie vindt van zichzelf.
Johnny is 32 jaar, single en woont in Den Haag. Hij heeft via een datingapp contact met een leuke jongen. Het voelt heel vertrouwd en er is echt een klik. Toch? Johnny is slachtoffer van phishing. Hij deelt zijn verhaal om anderen te waarschuwen dat oplichters inspelen op je gevoelens.
