Lagere bestedingen tuincentra schaadt ook siertelers

De telers en handelaren van snijbloemen en pot- en perkplanten hebben vorig jaar veel last gehad van de coronacrisis. De uitvoer daalde tijdens de eerste lockdown flink en ook in Nederland namen de verkopen af, vooral door het uitblijven van huwelijken en evenementen. Dit drukte de opbrengsten van telers. Vorig jaar daalde de opbrengst van snijbloemtelers volgens Wageningen Universiteit naar schatting met 6 procent en van pot- en perkplanttelers met 7 procent. Voor de laatste groep ondernemers geldt dat de kosten harder daalden, waardoor het inkomen nog wel op peil bleef. Dit was niet het geval voor snijbloemtelers.

Vorig jaar maakte de verkoop via het onlinekanaal en via de tuincentra nog wel een deel van de verloren afzet goed. Volgens de transactiedata van ABN AMRO verdubbelden de onlinebestedingen aan bloemen vorig jaar en namen de bestedingen bij tuincentra – zie grafiek – met circa een derde toe. Omdat consumenten meer thuis zijn, kunnen ze langer genieten van bloemen en planten. Deze hogere vraag van bloemen en planten heeft de dramatische daling van de uitvoer in maart, april en mei vorig jaar min of meer goedgemaakt.

Tijdens de huidige lockdown zijn veel niet-essentiële winkels gesloten. Ook de tuincentra moeten, anders dan vorig jaar, hun deuren dicht houden. Dit betekent dat in Nederland slechts beperkte verkoop van bloemen en planten mogelijk is, net als in bijvoorbeeld Duitsland. In delen van het Verenigd Koninkrijk en Oostenrijk is via geen enkel belangrijk kanaal (tuincentra, supermarkt of bloemenwinkel) nog verkoop mogelijk.

Volgens pintransactiedata van ABN AMRO daalden de fysieke bestedingen aan bloemen en planten in december met circa 20 procent, en in januari met 60 procent. December is een relatief belangrijke maand voor tuincentra, waardoor redelijk veel omzet verloren is gegaan. Maart, april en mei zijn wederom belangrijke maanden voor tuincentra, zoals ook te zien is in bovenstaande grafiek. Consumenten doen in deze periode aankopen om hun tuin, balkon en huis klaar te maken voor de lente en de zomer. Voor veel planten zijn tuincentra het belangrijkste afzetkanaal.

De vraag is of click en collect voldoende soelaas biedt om de tuincentra weer op volledige sterkte te laten draaien. Veel grote tuincentra hebben weliswaar een onlinepropositie om click en collect mogelijk te maken, maar een belangrijk deel van de omzet wordt behaald uit impulsaankopen. Met een gesloten winkel is het onmogelijk om de consument hiertoe te verleiden. Daarnaast hebben veel kleinere tuincentra geen onlinepropositie. Voor de partijen die wel een goede onlinepropositie hebben zijn het uiteraard wel goede tijden. 

Hoe langer de sluiting van de tuincentra duurt, hoe moeilijker het wordt voor de toeleveranciers van de tuincentra. Veel boom- en perkgoedkwekers staan klaar om hun producten te leveren aan tuincentra. Het zijn producten die niet houdbaar zijn en grotendeels vernietigd worden als ze niet verkocht worden. Telers zijn van oudsher gewend aan schommelingen en kunnen er goed mee om gaan. Bij mooi weer besteden consumenten immers meer aan hun tuin dan bij slecht weer. De lockdowns van het afgelopen jaar stellen de branche echter voor uitdagingen die zelden vertoond zijn.

In Headlines & Insights geeft ABN AMRO duiding bij het nieuws.

• Groentennieuws, "Kabinet, gun mensen kleurrijk voorjaar in en om het huis"
• Nadia Menkveld, ABN AMRO sectoreconoom, nadia.menkveld@nl.abnamro.com