In Nederland gaat de discussie over de bouwopgave vaak over aantallen. Het woningtekort blijft oplopen en dat probleem laat zich lastig oplossen. Daarbij spelen vele belemmeringen een rol, waaronder het groeiende tekort aan vakkrachten en een dalende arbeidsproductiviteit. De inzet van digitalisering en innovatie krijgen steeds meer aandacht: sneller en efficiënter bouwen met minder mankracht.
Dankzij digitalisering en innovatie zijn digitale ontwerpen en fabrieksmatige woningbouw met behulp van robots niet meer weg te denken. In combinatie met het gebruik van lichtere en meer biobased bouwmaterialen, verlicht dit de schaarste aan arbeidskrachten.
Techniek én creativiteit
Het draait bij de woningbouwopgave echter niet alleen om volume en aantallen die je met techniek en efficiëntie kunt oplossen. Om slimmer te kunnen bouwen is ook creativiteit nodig en aandacht voor klimaatadaptie, energieneutraliteit, gezondheid, duurzame materialen en circulariteit.
Met op kunstmatige intelligentie gebaseerde parametrische tools kunnen we nieuwe wijken en woningen ontwerpen die het probleem van netcongestie aanpakken en de bewoners voldoende groen en blauw bieden. Die wijken worden gebouwd met biobased materialen, zijn autoluw met een slim mobiliteitsconcept, spelen in op klimaatverandering, bieden belangrijke voorzieningen binnen handbereik en garanderen betaalbare woonruimte.
Efficiency én integraliteit
De technologie om zo’n wijk in een model te vatten en te prefabriceren, is niet de uitdaging. De sociologische kant ervan wél. De bouw- en vastgoedsector is sterk gericht op efficiëntie, optimalisatie, tekenen en berekenen. Fantastische mensen in de sector bewaken dat er gebouwd wordt wat afgesproken is. Maar om de complexe en integrale bouwopgave die voor ons ligt te realiseren, zijn specifieke vaardigheden nodig. Daarover beschikt de gemiddelde werknemer niet altijd, maar diens neurodiverse collega’s wél.
Zo verzinnen collega's met ADHD en dyslexie misschien wel een creatieve aanpak om partners binnen de keten te overtuigen van een ontwerp, terwijl collega’s met autisme uitblinken in details en een heldere analyse van het probleem kunnen maken tijdens een complex overleg.
Neurodivers potentieel als boost voor productiviteit
Het goede nieuws is dat in de bouwsector al meer neurodivergente werknemers actief zijn dan in andere sectoren. Brits onderzoek toont aan dat meer dan 25% van de werknemers in de bouw zichzelf als neurodivergent beschouwt versus 15 à 20% in andere sectoren. Het slechte nieuws is dat werkgevers vaak niet weten wat ze in huis hebben. Daardoor bieden ze hun neurodivergente collega’s nog niet de werkomstandigheden en -methoden waarin zij floreren.
Volgens McKinsey is er tussen 2020 en 2022 wereldwijd ruim vijftig miljard dollar in 'Construction Technology' geïnvesteerd. Een imposant bedrag. Maar laten we de ontwikkeling van menselijk potentieel niet vergeten. Als de bouwsector een fractie van bovenstaand bedrag daarin investeert, zet zij de deur open voor een neurodivergente multiplier van productiviteit.
Deze column is eerder verschenen in de Cobouw special digitalisering op 10 september 2024.
Over de auteur
Leontien de Waal is sectorbanker Bouw. Zij volgt de belangrijkste trends en ontwikkelingen in de gebouwde omgeving. Haar ervaring en netwerk, aangevuld met kennis uit de studie Master City Developer (gebiedsontwikkeling), brengt ze in bij klanten van ABN AMRO.
Lees verder in de bouwsector
De Nederlandse bouwsector behoorde de afgelopen jaren tot een van de best presterende sectoren, ondanks verschillende uitdagingen waar de sector mee te maken heeft. Voorbeelden zijn het stikstof-dossier, de forse prijsverhogingen van energie en bouwmaterialen en ook de personeelstekorten. Gedreven door trends, innovaties en wet- en regelgeving groeit de relevantie van thema’s als duurzaamheid en milieu-impact en zoekt de sector zijn weg naar een nieuw evenwicht.
