In 2023 schreven we dat er steeds meer airco’s in Nederlandse huishoudens verschenen en dat die trend bovendien zou doorzetten. Inmiddels heeft volgens het CBS een op de acht huishoudens in Nederland een airco. Met de thuisbatterij gaat het dezelfde kant op.
In 2023 schreven we dat er steeds meer airco’s in Nederlandse huishoudens verschenen en dat die trend bovendien zou doorzetten. Inmiddels heeft volgens het CBS een op de acht huishoudens in Nederland een airco. Daardoor gaan we meer stroom gebruiken. Ruwe schattingen geven aan dat de thuis-airco ongeveer 10-20 procent extra stroomgebruik vraagt. Dat is zo’n 400 tot 500 kWh op een totaal van ongeveer 3.000 kWh per jaar per huishouden.
Een deel – of wellicht alle – stroom voor de airco gaat komen uit de enorme hoeveelheid zonnepanelen die inmiddels op de Nederlandse huizen ligt. Want al zou je dat misschien niet denken, Nederland is koploper als het gaat om zonnepanelen op de daken bij de mensen thuis. Een op de drie huishoudens heeft zonnepanelen liggen. En hoewel het erop lijkt dat we de snelle groeistuip inmiddels achter de rug hebben, komen er nog steeds zonnepanelen bij.
Thuisbatterijen nog schaars in Nederland
Maar waar Nederland binnen Europa voorop loopt als het gaat om zonnepanelen, lopen we nog ver achter als het gaat om thuisbatterijen. Schattingen spreken van slechts zo’n 5.000 geïnstalleerde thuisbatterijen. Vooral Duitse huishoudens slaan hun zonne-energie actief op in batterijen; inmiddels hangen daar al een miljoen batterijen bij de mensen thuis.
In Duitsland kan een externe partij die batterij vervolgens gebruiken voor de handel. Hiermee wordt het Duitse net op lokaal niveau wat ontlast en verdient iedereen er wat aan. De huishoudens die op deze manier hun batterijen inzetten, fungeren als een zogenaamde ‘virtual power plant’. Ze delen de informatie over de opgeslagen stroom in hun batterij met een commerciële handelaar, vaak een computersysteem. Die verhandelt vervolgens namens de eigenaar van de batterij deze stroom op momenten dat dit lucratief is.
Kan dit al in Nederland? Ja, dat gaat steeds beter. Er zijn een paar platforms waar je je stroom kan aanbieden. En dit hoeft niet per se groene stroom te zijn. Je kan met een dynamisch contract ook stroom van het net afhalen als de prijs laag is, opslaan in je batterij en dan terugleveren als de prijs hoog is. Dat kan vaak een paar keer per dag. We zien hierom steeds meer commerciële partijen grotere batterijen neerzetten om professioneel stroom met de netbeheerders te verhandelen.
Ook particulieren zullen stroom kunnen handelen
De volgende stap zal zijn dat ook particulieren steeds eenvoudiger hun batterijstroom verhandelen op deze zogeheten onbalansmarkt. We zien deze maand een grote stroomaanbieder een proef houden, waarbij houders van een vastgezet stroomcontract ook als virtual power plant kunnen optreden. Op dit moment moet je daarvoor btw-ondernemer zijn binnen de Kleine Ondernemersregeling. Dit zal vermoedelijk wel zo blijven: je zal btw moeten aangeven als je stroom handelt met het net.
Vooralsnog werken we in Nederland ook nog steeds met de salderingsregeling; wat je teveel opwekt, verreken je met het net. En dan is een batterij niet echt nodig. Of die regeling in de toekomst overeind blijft, is maar de vraag. Het huidige kabinet heeft in een bijlage bij het Hoofdlijnenakkoord aangegeven in 2027 te willen stoppen met de regeling. Ook zijn de energiebedrijven in 2024 begonnen om hogere leveringstarieven te rekenen voor degenen die daadwerkelijk stroom terug leveren. Voorheen werden die kosten over alle klanten omgeslagen. Dit maakt de salderingsregeling financieel minder gunstig.
In de huidige tijd van netcongestie lijkt het voor de hand te liggen dat de overheid door het slechten van de huidige wettelijke drempels meer zal inzetten op het gebruik van thuisbatterijen. Want hierdoor kan het net lokaal ontlast worden. Maar wat de verkoop nu al stimuleert, is een betere marketing van de batterijen, koppelverkoop met andere systemen als warmtepompen en gewoon fors lagere prijzen. Daarmee lijkt het niet meer dan logisch dat er, net als airco’s, meer batterijen thuis aan de muur komen te hangen.
Meer weten?
De belastingdienst geeft informatie over hoe te handelen met je thuisbatterij. En wat dit betekent in termen van btw-aangifte. Lees hier meer over op de website van de belastingdienst.
Over de auteur
Peter van Ees is themabankier bij ABN AMRO. Binnen de afdeling Sector Expertise richt hij zich op de Energietransitie. Hij is vooral actief rond de opschaling van de waterstofeconomie in Noordwest Europa.
Lees verder in de energiesector
De energiesector is sterk in beweging nu de energietransitie steeds meer vaart krijgt. ABN AMRO wil een leidende rol spelen in het versnellen van de energietransitie, die bol staat van de kansen én obstakels.
