Haver snelst groeiende segment in alternatieve zuivel

In Nederland is haver het snelst groeiende en inmiddels belangrijkste ingrediënt voor plantaardige varianten van melk. Het aandeel van haver ten opzichte van andere plantaardige ingrediënten, zoals soja, amandel of rijst, steeg van 9 procent in 2017 naar 34 procent in 2020. Hiermee haalde haver soja in als belangrijkste ingrediënt voor plantaardige zuiveldranken. Een belangrijk deel van deze groei is te danken aan de populariteit van de producten van Oatly.

De totale supermarktverkoop van plantaardige dranken, zoals haver-, soja- of amandelmelk steeg met 31 procent in 2020. Omdat reguliere melk ‘slechts’ met 7 procent toenam steeg het aandeel plantaardige varianten van melk van bijna 11 procent naar 13 procent.

In de alternatieve melkcategorie vindt veel innovatie plaats. Initiatieven zijn vooral gericht op het zoveel mogelijk nabootsen van de eigenschappen van melk. Volgens het Voedingscentrum leveren de alternatieve zuivelproducten op dit moment niet de gezondheidsvoordelen van traditionele zuivel. Veel innovaties zijn daarom op gericht op het tegemoet komen aan twee belangrijke aankoopfactoren voor consumenten: gezondheid en smaak.

Een van de voorlopers hierin is het Amerikaanse bedrijf Impossible Foods. Dit bedrijf werkt aan een synthetische melk die in smaak en textuur sterk op traditionele melk moet lijken. Ook bedrijven als de Vegetarische Slager, Perfect Day en Notco trachten melk in smaak, structuur en nutriënten zoveel mogelijk na te bootsen. Bedrijven innoveren ook op andere aspecten. Zo worden andere ingrediënten zoals pistache en hennep gebruikt en wordt veel naar varianten van andere producten dan melk gezocht, zoals yoghurt, kaas en kwark. Het aandeel van deze alternatieve zuivelproducten in het totale zuivelaanbod is nu nog relatief laag.

Door de innovatie en de toenemende vraag van consumenten zit er wel groeipotentieel in de plantaardige varianten van yoghurt, kaas en kwark. Dat is te zien in de flinke toename van de verkopen in de afgelopen twee jaar. Zo steeg in 2019 de verkoop van de plantaardige kwarkvariant volgens marktonderzoeksbureau IRI met bijna 50 procent en in 2020 met bijna 70 procent. Het meest gebruikte ingrediënt voor alternatieve yoghurt, kwark of desserts is op dit moment soja. Haver is als ingrediënt voor deze zuivelproducten echter aan een opmars bezig.

De groei van alternatieve zuivel wordt gedreven door de wens van consumenten om vaker veganistisch te eten en te drinken, ofwel, een dieet dat geheel is gespeend van dierlijke producten. Als gevolg hiervan scharen investeerders zich inmiddels actief achter producenten van alternatieve zuivel. Daardoor kan er relatief veel geïnnoveerd worden en neemt het aanbod voor de consument toe. Reclame- en marketinginspanningen en de bereidheid van de consument om nieuwe alternatieve zuivelproducten te proberen dragen verder bij aan de groei van dit segment.

In Headlines & Insights geeft ABN AMRO duiding bij het nieuws.

• Telegraaf, Havermelk maker oatly heeft trek in beursgang
• Nadia Menkveld, ABN AMRO sectoreconoom, nadia.menkveld@nl.abnamro.com