5G kan telecomsector nieuwe rol geven

Na jarenlang enkel een belofte te zijn geweest, is met deze veiling de komst van 5G in Nederland een feit. Door deze nieuwe generatie mobiele netwerken kunnen grote hoeveelheden data worden verwerkt, met hogere up- en downloadsnelheden dan via eerdere generaties. VodafoneZiggo heeft de landelijke 5G-dekking inmiddels al gereed. Ook de andere twee netwerkaanbieders zijn klaar voor activatie van 5G.

Voor de telecomsector biedt de komst van 5G een kans om het tij te keren. Al langere tijd is sprake van dalende inkomsten door de verschuiving van sms-verkeer en vaste telefoniediensten naar dataverkeer via internet. Klanten sms’en veel minder dan vroeger en sturen in plaats daarvan vooral whatsapp-berichten via internet. Een deel van het tv-kijken gaat bovendien via ‘Over The Top’-diensten (OTT) als Netflix.

Hoewel de verwachting is dat het Europese dataverbruik mede door deze nieuwe diensten in de komende vijf jaar vervijfvoudigt, is het de vraag in hoeverre de telecomsector hiervan gaat profiteren. Zo kampt de sector al jaren met een dalende consumentenprijs van mobiele data. Bovendien vergt het aanbieden van 5G op korte termijn flinke investeringen van telecomproviders in zowel de licenties als de uitrol van het netwerk, dat een meer fijnmazige infrastructuur vereist dan 4G.

Het te behalen profijt ligt naar verwachting niet direct in de consumentenmarkt. De consument is immers met 4G al van vele gemakken voorzien. Series en films worden in groten getale op mobiele telefoons bekeken zonder dat dit tot problemen leidt. Consumenten zijn bovendien gewend om via 4G veel data te krijgen voor weinig geld. Het in rekening brengen van de extra data wordt daarom moeilijk.

De grootste kansen liggen op de zakelijke markt, waar bestaande innovaties met 5G kunnen worden opgeschaald. Het gaat dan vooral om de ontwikkeling van technologieën waarbij grote hoeveelheden data verwerkt moeten worden. Dankzij 5G kunnen veel meer apparaten dan nu tegelijkertijd informatie via internet uitwisselen, waarmee ‘internet of things’-toepassingen ondersteund kunnen worden. Bovendien is sprake van ‘low latency’: een uitgaand signaal komt vrijwel gelijktijdig aan bij de ontvanger. Voor sectoren als logistiek, landbouw en industrie liggen er grote kansen voor zowel het bedrijfsleven zelf als voor telecomproviders. Het is daarom van belang dat telecomproviders in samenwerking met het bedrijfsleven inzetten op innovaties die het 5G-netwerk kunnen bieden.

Op verschillende plekken in Nederland wordt al door bedrijven en telecomproviders geëxperimenteerd met 5G. ‘5Groningen’ is hiervan het bekendste voorbeeld, maar recent zijn er meer initiatieven gestart. Zo is in Eindhoven een 5G-lab geopend waarin bedrijven samenwerken met VodafoneZiggo, Ericsson, wetenschappers en de Gemeente Eindhoven. In Scheveningen is een zogenoemd ‘Living Lab’ opgericht waarin de gemeente Scheveningen en T-Mobile proeven uitvoeren op het 5G-netwerk, zoals het plaatsen van sensoren voor het signaleren van geluidsoverlast. Ook wordt geëxperimenteerd met ‘smart farming’, ook wel precisie-landbouw genoemd. ICT, drones, robots, sensoren en gps-apparatuur helpen de boer zijn land slimmer te verbouwen. Drones maken bijvoorbeeld foto’s van akkers om de status van de gewassen vast te stellen om op basis daarvan per vierkante meter te bepalen welke hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen nodig is.

Hoewel de veilig geweest is, worden de echt strategische vraagstukken nu relevant. Telecomproviders kunnen ervoor kiezen om zich naast het leveren van de infrastructuur eveneens toe te leggen op het leveren van diensten via het netwerk. Momenteel domineren de OTT-leveranciers echter het digitale ecosysteem; partijen als Netflix en Spotify gebruiken de infrastructuur van anderen voor hun eigen dienstverlening. Het is voor telecomproviders niet eenvoudig om zelf een sterke positie te verwerven als aanbieder van ‘content’.

Interessanter is waarschijnlijk om met de komst van 5G dichter op de toepassingen te gaan zitten en deze verder te stimuleren. Bijvoorbeeld door de enorme hoeveelheden data die gecreëerd worden op een goede manier te ontsluiten zodat de zakelijke eindgebruiker er iets aan heeft en volop van het netwerk gebruik kan maken. Daarmee kan de rol van de telecomsector, vooral na de veiling in 2022, verder evolueren. Een goede samenwerking met het bedrijfsleven is hiervoor noodzakelijk.

In Headlines & Insights geeft ABN AMRO duiding bij het nieuws.

• FD, Veiling mobiele frequenties levert kabinet 1,23 miljard op
• Ingrid Laane, ABN AMRO sectoreconoom, ingrid.laane@nl.abnamro.com
• ABN AMRO-publicatie 5G helpt bedrijven om arbeidsproductiviteit te verhogen
• ABN AMRO-publicatie 5G essentieel voor het verdienvermogen van Nederland