Kantelpunt voor e-truck
Ik lees de laatste tijd hoopgevende berichten over de opmars van elektrische trucks. Truckfabrikanten geven aan dat de pioniersfase voorbij is. Ze gaan serieus werk maken van serie productie van batterij elektrische trucks. Hiermee wordt een belangrijke stap genomen in de transitie naar zero emissie vrachtvervoer.
Voor de beeldvorming zet ik die transitie in perspectief. Al sinds 2011 wordt er geëxperimenteerd met elektrische trucks. Mondial Movers, DeliXL, vervoerder De Rooy Transport en Breytner zijn enkele early adopters van het zero emissie concept, gedreven door innovatie en overtuiging. Het ontbreken van track record op gebied van betrouwbaarheid, inzicht in onderhoudskosten en torenhoge aanschafprijs weerhielden hen er niet van de eerste elektrische kilometers te maken. En wat bleek? Chauffeurs waren enthousiast over het rijcomfort. En minimaal geluid en emissievrije uitstoot waren een zegen voor de leefbaarheid in de binnenstad. De beweging was ingezet.
Anno 2020 zijn er ruim 143.000 zware bedrijfswagens in Nederland, waarvan 30.000 actief in de stadslogistiek. Naar schatting zijn er slechts 200 trucks volledig elektrisch. Hiermee lijken we de ambities van het Klimaatakkoord om in 2025 minstens dertig stadscentra emissievrij te bevoorraden niet halen. Ik ben minder gevoelig voor de nu nog beperkte aantallen. Baanbrekende innovaties als elektrisch transport hebben nu eenmaal tijd nodig. Dat geldt zeker voor logistieke ketens die primair afgerekend worden op kosten, betrouwbaarheid en efficiëntie. De gebruikservaring van de pioniers was nodig voor een succesvol vervolg. En het momentum om nu door te pakken is goed. Klanten van horecabedrijven en winkelketens, de klant van de klant, gaan eisen dat hun goederen emissievrij worden vervoerd. Het kantelpunt van de transitie is in zicht. Hoe gaan we versnellen?
Ten eerste door serieproductie. Voorwaardelijk om elektrische trucks concurrerend te maken met fossiel. Volvo, Renault en DAF, in combinatie met VDL, gaan hiermee te starten. Deze maand ontvouwde Scania topman Janco van der Baan tijdens een BNR-interview het nieuws over de batterij-elektrische roadmap van de serie productie van hun elektrische truck. Scania verwacht over 10 jaar meer elektrische voertuigen te zullen leveren dan dieselvoertuigen. Samenwerking tussen verladers, vervoerders en truckfabrikanten maakt de businesscase kansrijk. Ook blijkt uit een recente Outlook van ElaadNL dat batterijen voor elektrische voertuigen in hoog tempo beter én goedkoper worden en oplaadvermogens omhoog gaan.
Ten tweede levert emissievrij bouwtransport een bijdrage in de oplossing van het PFAS dossier. PFAS stelt eisen op het gebied van de uitstoot. Bouwlogistiek heeft een groot aandeel in het totale stedelijke vervoer. Lichter materieel zoals hoogwerkers en kleine graafmachines zijn geschikt voor elektrische aandrijving. Samenwerkingsverbanden en subsidies zorgen voor nieuwe oplossingen voor een efficiëntere bouwlogistiek. Een voorbeeld is de onlangs gepresenteerde unieke elektrisch aangedreven autolaadkraan met aanhangwagen van Vlot Logistics. Opdrachtgevers, het Rijk en gemeenten in het bijzonder, zullen in hun gunningen hoog gaan inzetten op zero emissie technieken.
Ten derde door dat de overheid via de Uitvoeringsagenda Stadslogistiek aan stadsbesturen kaders gaat bieden over emissievrije zones en stimuleringsmaatregelen. Dit geeft letterlijk ruimte aan commerciële partijen die de emissievrije stad willen realiseren. Zij vragen de overheid met nadruk om de eerder dit jaar uitgestelde Uitvoeringsagenda zo snel mogelijk definitief vast te stellen.
Beperkt corona de investeringsruimte van individuele bedrijven en daarmee mogelijk de financiering van de zero emissie transitie? Dat is inderdaad een punt. Uit alle cijfers blijkt dat de investeringsbereidheid bij de meeste bedrijven op dit moment begrijpelijk beperkt is. Maar de Europese regelgeving kan hier uitkomst bieden via het noodfonds. Er is 750 miljard euro beschikbaar om de economie te stimuleren én klimaatambities te realiseren. In het akkoord is afgesproken dat van dit bedrag 30 procent moet worden besteed aan klimaatactie. Dit betekent onder meer dat transportbedrijven schonere brandstoffen moeten gebruiken. Een mooie opmaat om de beweging van zero emissie vervoer te versnellen. Ik zie perspectief en hogere aantallen elektrische trucks aan de horizon.
Deze column is eerder geplaatst in Nieuwsblad Transport.
Over de auteur
Bart Banning is sector banker Transport en Logistiek bij ABN AMRO. Hij heeft veel contact met ondernemers en ondersteunt de sectorcollega's binnen de bank.
Lees verder in de transport- en logistieksector
Na een lastig jaar, waarin de internationale handel afnam door een snelle afbouw van overtollige voorraden, heeft de transportsector een voorzichtig herstel ingezet. Begin 2024 stegen zowel in de containervaart als in de luchtvaart de goederenvolumes. Dankzij de aantrekkende economische groei kan de sector verder herstellen. Het herstel wordt echter geremd door een lagere vraag naar bouwmaterialen. Intussen krijgt het wegvervoer de komende jaren te maken met een stapeling van milieuregels.
