Groter en extensiever
Veehouder Aise Bouma in het Friese Easterlittens weet zijn passie voor weidevogels en natuur te combineren met een modern en financieel gezond melkveebedrijf. De veehouder bouwt aan de toekomst in een van de mooiste en meest uitgestrekte weidevogelparels van Friesland. Boeren met de natuur is hier dan ook heel logisch.
Aise runt in maatschap met zijn vrouw Anneke en dochter Eefje het bedrijf met 220 melkkoeien en 150 hectare grasland. Komende zomer is dochter Maike klaar met de HAS in Dronten en komt ook zij in de maatschap. De afgelopen jaren bouwden ze met elkaar het bedrijf in stapjes uit om ook de beide dochters de ruimte te geven. “In het jaar 2000 begonnen we met 50 hectare en 90 melkkoeien”, zo schetst hij de ontwikkeling van zijn bedrijf. Naast zijn twee dochters helpt ook een vaste medewerker op het bedrijf en maken ze gebruik van een ‘arbeidspool’ van zes studenten.
Samenwerking basis voor succes
Aise kan letterlijk niet om natuurbeheer heen. Vanuit het keukenraam kijkt de veehouder uit op een prachtig weidelandschap met veel water en vogels. Het bedrijf grenst aan twee beheersgebieden van Natuurmonumenten. Het bedrijf heeft zelf land in drie van de zes Friese Collectieven van BoerenNatuur land en ongeveer 25 hectare van het land valt onder het beheer van Natuurmonumenten.
Aise werkt goed samen met de natuurbeheerders als ‘buren’ en maakt er dankbaar gebruik van voor zijn ruwvoederwinning. “Je moet het met z’n allen doen, Waterschap, Jagers, terreinbeheerders, de nazorgers van de vogelwacht… Iedereen doet hier mee.” Volgens hem zijn de boswachters veel praktischer geworden dan in het verleden en hebben samenwerking met boeren steeds meer nodig. “Ze geven meer ruimte en vertrouwen. We snappen elkaars belangen.” Wel stoort hij zich aan wat hij noemt het micromanagement van de mestwetgeving. “Iedere vracht ruige mest moet per vracht worden aangemeld en afgevoerd, anders telt het niet mee voor de mestwetgeving. je afvoert moet je melden, dat is wel frustrerend.” Daarnaast moet van iedere koe die weidt in natuurterrein de weidedagen worden vastgelegd.
De mozaïekregisseur van het Collectief is een belangrijke schakel voor weidevogels succes. “Die heeft veel passie”, aldus Aise. “Er komen gelukkig ook wat jongere nazorgers bij. Vergrijzing van de nazorgers is een probleem.”
Intensief voor extensief
Om de aandacht voor natuur en weidevogels te combineren met een goed resultaat met de koeien, beheert Aise de huiskavel van 50 hectare intensief. Hier legt hij met veel gras de basis voor de ruwvoervoorziening, om zo de andere hectares extensief te kunnen beheren en dus met minder opbrengst toe te kunnen. “Natuurbeheer is mooi, maar de koeien moeten ook te vreten hebben”, vindt Aise.
Hij wil resultaat halen met de koeien en de weidevogelpopulatie. De resultaten van de weidevogels verschillen erg per kavel geeft Bouma aan. Hij heeft het gevoel dat over het geheel de populatie stabiel is.
De veehouder vertelt dat ze om de paar jaar grond hebben aangekocht om meer grond ‘onder het bedrijf’ te krijgen. Op veel grond zit uitgestelde maaidatum. Gebruik van ruige mest en verhogen van het waterpeil zijn de belangrijkste knoppen waar hij aan draait om het de weidevogels naar het zin te maken. Ook varieert hij met het laten vollopen van greppels, een soort eb- en vloed effect waar de weidevogels van lijken te houden.
Grootschalig extensief
De maatschap boert extensief op grote schaal en haalt daarmee prima financiële resultaten. Zijn relatiebeheerder van ABN AMRO, Mariëlle Rijkaart, is hierin een belangrijke sparringpartner. “In de ‘traditionele’ financiering is extensiever boeren soms wel een spanningsveld”, vertelt Mariëlle. “Maar we vinden het belangrijk om dit te stimuleren. Zo financieren we bijvoorbeeld ook regeneratieve landbouw, en zijn we bezig met financiering gericht op meer natuurinclusief boeren.”
Aise bespreekt met Mariëlle ook toekomstige stappen voor het bedrijf. Een overstap naar biologisch is wat Aise betreft bijvoorbeeld een optie. Hij wil in elk geval nog meer inspelen op de gebiedsdoelen van de regio waarin zijn bedrijf ligt, en zo een gezond bedrijf overdragen aan zijn twee dochters. “Ook wanneer ze niet samen verder willen, moet je twee gezonde bedrijven kunnen overhouden.” Hij spreekt uit ervaring. Zijn broer en hij volgden datzelfde pad.
Meer informatie
Biodiversiteit is de basis van al het leven en heeft een grote invloed op onze voedselvoorziening en leefomgeving. Agrarisch ondernemers kunnen bijdragen aan een verhoging van de biodiversiteit op hun bedrijf en in hun omgeving. Ook als ABN AMRO vinden wij de verbetering van de biodiversiteit belangrijk en wordt dit ook onderdeel van onze strategie, naast energietransitie, circulariteit en sociale impact. Wij willen onze klanten ondersteunen in de verduurzaming van hun bedrijf. Dat doen we o.a. met onze producten, financieringsbeleid, de pilot Regeneratieve Landbouw en bijvoorbeeld aandacht voor dit thema in onze publicaties. Daarom zijn we partner van deze editie van het magazine "onze Weidevogels". Bovenstaand artikel is daarin ook al gepubliceerd. Bijgaand is deze editie van het blad te downloaden. Op de website van het blad is daarnaast ook een fysiek exemplaar van de uitgave aan te vragen.
Download het magazine
(Ziet u geen download of kunt u het rapport niet downloaden? Upgrade uw browser dan naar de meest recente versie.)
Lees meer verhalen van ondernemers in de agrarische sector
Overweegt u een eigen onderneming, staat u aan de rand van het opstartproces of wilt u eens een kijkje nemen in de keuken van een ander? Duik in onze agrarische ondernemersverhalen en haal inspiratie en tips uit de ervaringen die ondernemers delen.
