BAM inspireert met bouw duurzaam Bajeskwartier

Joost Nelis, COO Nederland bij Koninklijke BAM Groep, is enthousiast: "Met het Bajeskwartier laten we duurzaamheid zien in al zijn facetten. De muren en torens van de oude Bijlmerbajes waren jarenlang bepalend voor dit stuk van Amsterdam. Maar de gevangenis was niet meer in gebruik en het omringende industrieterrein maakte steeds meer plaats voor woningen. Het werd tijd om deze plek opnieuw in te passen in de omgeving. En dat zo duurzaam mogelijk in de brede zin van het woord. Met het Bajeskwartier willen we laten zien waar we samen met onze partners AT Capital en Schroders Capital toe in staat zijn; een inspirerend voorbeeld voor ontwikkelaars, bouwers en anderen."

"Het project startte als tender vanuit Rijksvastgoedbedrijf en gemeente Amsterdam. Zij hebben behoorlijk lef getoond door de tender niet op maximale opbrengst in te steken, maar op maximale waarde. Wij vonden dat we dat moesten belonen met het best mogelijke antwoord. Dit soort projecten past ook bij ons. Vroeger was het gangbaar om een bedrag te plakken op een bouwproject dat door iemand anders was bedacht. Tegenwoordig doen we liever mee aan projecten waar we meer van onze kennis en ervaring in kwijt kunnen. Het ontwikkelen en bouwen van inspirerende leefomgevingen is een kernactiviteit van BAM. Daarbij focussen we op drie assen: industrialisering, digitalisering en duurzaamheid."

"Het Bajeskwartier wordt volledig energieneutraal. Alle gebouwen worden aangesloten op een collectief warmte-koudeopslagsysteem. Maar duurzaamheid is breder dan energie en CO2. We kijken ook naar biodiversiteit, klimaatadaptatie, circulariteit, de sociale factor, en gezondheid en welzijn. Vaak moet je op zoek naar een balans. Voor de CO2-reductie kan het bijvoorbeeld slim zijn om alles volledig dicht te kitten. Maar dat gaat ten koste van de luchtkwaliteit en bijvoorbeeld de leefruimte voor vleermuizen. Wij zoeken naar oplossingen waarin factoren mooi samenkomen. Zo gaan we een van de oude torens hergebruiken voor urban farming. En een prominent trappenhuis zal liftgebruik verminderen. Dat scheelt energie én je staat minder vaak opgepropt in elkaars adem."

"Een aantal mensen had de cipierswoningen gekraakt en een community gesticht. Initieel was er verzet dat er een woonwijk zou komen. Dat leek ons een mooie uitdaging en dus hebben we contact met die community gezocht. Hun denkbeelden bleken bij onze eigen ambities te passen. Duurzaamheid voor de planeet, maar ook voor de mens. Dat gaf zo’n klik dat ze zelfs tijdens ons tenderaanbod met een filmpje aangaven in ons plan te geloven. We houden ook veel elementen vast om de ziel van de locatie te bewaren. 98 procent van alle materialen uit de voormalige gevangenis wordt hergebruikt."

"Natuurlijk zijn de opbrengsten en kosten ook een factor. BAM is een beursgenoteerde organisatie en dus is ook aandeelhouderswaarde belangrijk. Je moet zoeken naar manieren om langetermijninvesteringen te doen zonder dat de kortetermijnopbrengsten onder druk komen. Daarom hebben we een aantal activiteiten van BAM gedesinvesteerd. Zo kwam er ruimte voor kwalitatieve groei in Nederland, Verenigd Koninkrijk en Ierland, waaronder dit soort showcaseprojecten. De ontwikkeling van een ambitieus plan als Bajeskwartier laat zien dat een haalbare businesscase gecombineerd kan worden met uitdagende duurzaamheidsambities. De businesscase is rond. Het zou ook niet duurzaam zijn om zo’n statement als dit neer te zetten en dat je dan verlies zou maken."

"Vroeger was de bouwsector onderdeel van het probleem. We produceerden afval en lawaai en konden amper de verwachtingen waarmaken. Inmiddels kan de bouwsector onderdeel van de oplossing zijn. Zeker als we onze bouwwijze aanpassen en voldoende investeren in duurzaamheid, digitalisering, industrialisatie en natuurlijk onze medewerkers en robotisering. We zijn in staat om onze klanten te helpen met hun duurzaamheidsvraagstukken. Ik merk ook dat dat een enorme drijfveer is voor onze medewerkers."

"Maar als je niet in beweging komt, dan verandert er ook niks. Je kunt zulke ambities niet waarmaken als je alleen maar gebruikmaakt van proven technology. Dat leidt automatisch ook tot teleurstellingen. Zo wilden we in het Bajeskwartier gebruikmaken van een nieuw type windenergie. Dat bleek helaas niet goed inpasbaar. Juist een positieve verrassing? De kracht van de gelegenheidscoalitie tussen die lokale community en ons team. De les hier was dat je echt de tijd moet nemen voor je omgeving. En is er te veel weerstand? Begin er dan niet aan. Stop je energie in plekken waar je tractie vindt. Daar maak je de meeste meters."

"We mogen dan een grote organisatie zijn, we kunnen dit niet alleen. Daarom werken we met langdurige samenwerkingen: vaste relaties in plaats van de kortstondige projecten van vroeger. We hebben het tegenwoordig ook over co-makers in plaats van onderaannemers. Niet steeds onderhandelen, maar gewoon samenwerken. Dat is dan ook mijn tip voor ondernemers die zich ook op duurzaamheid willen richten. Zoek een ecosysteem van ondernemers die dezelfde passie en waarden delen, zelfs als dat in het begin misschien wat omzet kost. Blijf weg van de race-to-the-bottom: in die race zal je je ambities namelijk nooit kunnen waarmaken."

Lees meer verhalen van ondernemers in de energiesector

Overweegt u een eigen onderneming, staat u aan de rand van het opstartproces of wilt u eens een kijkje nemen in de keuken van een ander? Duik in onze ondernemersverhalen uit de energiesector en haal inspiratie en tips uit de ervaringen die ondernemers delen.

Meer ondernemersverhalen in de energiesector