Ansova Staalcoating zuinig met energie, maar moet nog van het gas af

Ansova Staalcoating hoort tot een van de meest energie-intensieve branches: de oppervlaktebehandelingsindustrie. Het was dan ook niet eenvoudig een locatie te vinden voor de fabriek van de in 2021 opgerichte onderneming, ondanks een relatief energiezuinig proces. De keuze viel op een kavel waar voorheen een vaccinatiecentrum gevestigd was, vertelt Jan-Bart van Merksteijn. “Zonder die extra aansluiting zou deze fabriek onvoldoende stroom kunnen krijgen.”
Aan de A18 bij Doetinchem is een nieuw bedrijventerrein gebouwd. Dwars over het terrein loopt het hoogspanningsnet. Bij de oprit van Ansova Staalcoating zit een brede middenberm tussen de weghelften, vanwege de hoogspanningsmast die er al stond. De ironie wil dat bedrijven op het nieuwe terrein kampen met netcongestie. Enkele jaren geleden, toen het bedrijventerrein werd gebouwd, werd het net verzwaard, maar de extra capaciteit was in mum van tijd benut. Het zal nog jaren duren voor er voldoende netcapaciteit is voor alle bedrijven op het terrein.
Zo lang wilde Jan-Bart van Merksteijn, oprichter en directeur van Ansova Staalcoating, niet wachten. “Gelukkig kon ik een kavel kopen waar voorheen de GGD een test- en vaccinatiecentrum had. Vanwege de pandemie had de GGD snel een grote aansluiting gekregen van de netbeheerder, met een eigen transformatorhuisje. Die hebben we kunnen overnemen. Zonder die extra aansluiting zou deze fabriek onvoldoende stroom kunnen krijgen.”

Ironisch genoeg ligt het bedrijventerrein dat last heeft van netcongestie onder het hoogspanningsnet.
Hebt u nog meer extra investeringen moeten doen vanwege netcongestie?
“Op het dak liggen nu 2300 zonnepanelen, goed voor een capaciteit van 1 Megawatt. Daardoor verbruikt de fabriek op een zonnige dag vrijwel geen netstroom. Poedercoaten is een energie-intensieve activiteit. In deze fabriek brengen we poedercoating aan op grote stalen producten, vooral voor de bouw. De producten worden met haken aan een grote lopende band gehangen. Dan gaan ze de straalcabine in. Hier worden de stalen producten schoon gestraald met kleine korreltjes. Dit gebeurt met veel kracht en kost veel elektriciteit. Daarna gaan de producten naar de poedercoat-cabine, waar robots het poeder op het staal spuiten. De producten zijn dan klaar om de oven in te gaan.
De oven wordt gestookt op gas. We maken geen gebruik van de gasleiding, maar van CO2-gecompenseerd propaan, dat elke twee weken wordt aangevoerd door een tankwagen. Onze oven is zo ontworpen dat deze twee gangen heeft, waardoor we de snelheid van de lopende band in de verschillende gangen afzonderlijk kunnen afstemmen op het product. Veel poedercoatings harden officieel uit op 160 graden. Sommige concurrenten zetten de oven op 180 graden. We hebben ontdekt dat het vaak al op 142 graden lukt, wat aanzienlijk scheelt in het gasverbruik. Ook kun je de tijd die producten in de oven doorbrengen verkorten, waardoor de productie omhoog kan, zonder dat het energieverbruik stijgt.
Daarvoor moet iedereen goed samenwerken en op het juiste moment het juiste doen. Laatst was ik met mijn gezin bij een concert van Kinderen voor kinderen. Ik was erg onder de indruk van het samenspel en stootte mijn vrouw aan: ‘Als die kinderen dit kunnen, moet onze fabriek toch ook perfect kunnen lopen?’ Deze fabriek loopt nog niet perfect, maar wel goed. Al met al zijn we al zo’n 30 procent zuiniger dan de concurrentie. Het CO2-gecompenseerde gas zorgt voor een nog klimaatvriendelijker product.”
Gaat de fabriek ooit van het gas af?
“Voor ons proces is zoveel warmte nodig, dat gaat lastig met elektriciteit. Ik zou rond 2030 graag gebruik gaan maken van groene waterstof. Ik heb daar al met leveranciers over gesproken, en het zou mogelijk moeten zijn de oven met wat kleine aanpassingen voor waterstof geschikt te maken.”

Ansova Staalcoating maakt gebruik van CO2-gecompenseerd gas
Welke belemmeringen ziet u?
“De voornaamste belemmering is dat er nog geen groene waterstof te koop is. Wat elektriciteit betreft zou ik eigenlijk het hele dak wel vol willen leggen met zonnepanelen, maar vanwege netcongestie kunnen we niet zoveel terugleveren op momenten dat we wat minder verbruiken. Overigens wordt hier vlakbij wel een weiland vol gelegd met zonnepanelen, onbegrijpelijk. Ik onderzoek wat de mogelijkheden zijn voor batterij-opslag. Als het mogelijk is voor een redelijk bedrag betrouwbare batterijen aan te schaffen, wil ik het dak, dat nu nog voor twee derde leeg is, vol leggen met zonnepanelen en de daarmee opgewekte energie opslaan om te gebruiken op momenten dat de panelen te weinig opwekken. Op dit moment is dat nog te kostbaar. We zijn in gesprek met andere ondernemers op het terrein over mogelijke samenwerking.”
Wat adviseert u andere bedrijven die een fabriek willen bouwen of willen uitbreiden?
“Zoek naar manieren om toch te bouwen, bijvoorbeeld door zelf elektriciteit op te wekken met zonnepanelen. Ga voor een nieuwbouwproject op zoek naar een kavel met een grote aansluiting. Bij lang niet alle nieuwe bedrijventerreinen is de netcapaciteit op orde, let daar dus goed op. Wacht in elk geval niet op de overheid of op de netbeheerders, want dan kun je lang wachten.”
Lees meer verhalen van ondernemers in de industriesector
Overweegt u een eigen onderneming, staat u aan de rand van het opstartproces of wilt u eens een kijkje nemen in de keuken van een ander? Duik in onze ondernemersverhalen uit de industriële sector en haal inspiratie en tips uit de ervaringen die ondernemers delen.