AMS Barging vaart vaste koers

Igor Jansen (42) en Ton van der Molen (45), eigenaren van AMS Barging BV wonnen al enkele duurzaamheidsprijzen. Ze vinden dat hun sector, de binnenvaart, samen met opdrachtgevers veel beter zijn best kan doen om de CO2-uitstoot terug te dringen. De wereld heeft haast, willen we de klimaatdoelstellingen voor 2050 halen, dan moet er een tandje bij.

Igor: 'We zijn koersvast in onze ideeën om de CO2-uitstoot door de binnenvaart sector drastisch te verminderen. Onze aanpak is flexibel, innovatief, en vooral competitief. Europese subsidies zijn prima, bijvoorbeeld om varen met waterstof te stimuleren, maar wij willen er niet van afhankelijk zijn.'

Ton: 'Ondernemers in onze sector moeten zich veel serieuzer gaan bezighouden met de vraag: Wat doe je om minder CO2 uit te stoten? Sinds 2022 is de binnenvaart sector verplicht om Stage V dieselmotoren in nieuwbouwschepen te plaatsen. Dat is een belangrijke stap op het gebied van de luchtkwaliteit, de uitstoot van Nox, Sox en fijnstof daalt erdoor, maar de uitstoot van CO2 verminder je er niet mee. Hoe krijg je dat wél voor elkaar?'

AMS Barging BV heeft in zijn vloot 2 LNG-Elektrische en 2 Diesel-Elektrische schepen, die CO2-besparingen hebben opgeleverd, oplopend tot 35% vergeleken met een conventioneel aangedreven schip. Volgend jaar komen er nog eens twee schepen bij. De motoren die de generatoren aandrijven om de elektriciteit voor de elektromotoren op te wekken, zijn modulair opgebouwd, dat wil zeggen dat ze vervangen kunnen worden door motoren die op andere types brandstof draaien. Diesel-elektrische aandrijving met inzet van biofuels als HVO en FAME levert nu al een zeer lage CO2-uitstoot op. Als de technologie rondom waterstof en of methanol zich verder ontwikkelt, kan men in de toekomst de dieselmotor vervangen en volledig zero emissie gaan varen.

Igor: 'Op die manier zijn we flexibel en kunnen we inspelen op de veranderende behoeften en eisen van de markt, én op nieuwe technologische ontwikkelingen om CO2-uitstoot verder terug te dringen.'

Ze hadden nooit gedacht, in 2017, toen Igor en Ton twee LNG-elektrisch aangedreven schepen in de vaart namen, dat geopolitieke ontwikkelingen de plannen om hun CO2-emissie drastisch terug te dringen, danig in de weg zouden zitten.

Igor: 'In 2017 draaiden onze elektrische Ecotanker II en III alleen op Liquefied Natural Gas, LNG. Middenin in de coronatijd sloot een van de grote oliemaatschappijen voor wie wij varen alleen 2- tot 3-jarige contracten af met rederijen die hun tankers met LNG aandreven. Dat was voor ons perfect nieuws. Eindelijk ziet de markt dat onze aanpak de juiste is, dachten we.'

Ton: 'Wij voeren voor die oliemaatschappij op de Rijn, met Ecotanker II en III. Door de oorlog in de Oekraïne kwam er geen gas meer uit Rusland; en stegen de prijzen zeer snel op de LNG-wereldmarkt. De prijs lag op een gegeven moment op het 5 tot 7-voudige ten opzichte van de prijs net voor de oorlog. De opdrachtgever betaalde onze brandstof zoals contractueel was overeengekomen. Als dat niet zo was geweest, waren wij stil komen te liggen.'

Igor: 'We kwamen uit dat contract, en de gasprijzen waren weer redelijk gelijk met gasolie, toch hebben we toen besloten: een LNG aangedreven schip is economisch te riskant voor ons. En we hebben op beide schepen twee van de vier LNG-motoren vervangen voor stage V dieselmotoren. Omdat we modulair opereren, en die motoren zo snel kunnen wisselen, is ons systeem flexibel en competitief.'

Ton: ‘Er is stapsgewijze duurzame verandering nodig in onze sector. Waarom? Een binnenvaartschip gaat lang mee, dus als je bij nieuwbouw weer een conventioneel dieselschip bestelt, dan gaat er zó een halve eeuw zonder wezenlijke innovaties voorbij. Iedere ondernemer die nieuw laat bouwen, zou zich moeten afvragen: waarom zou ik niét elektrisch gaan varen, en de generatoren laten aandrijven met meer duurzame brandstoffen? Op die manier kun je - hoe oud een schip ook wordt - altijd modulair muteren.’

Als je Barry Madlener, minister van Infrastructuur en Waterstaat, één dwingend advies zou mogen geven om de CO2-uitstoot in de binnenvaart sector flink terug te dringen, wat zou dat zijn?

Igor: 'Eigenlijk hebben we twee petten op. We zijn zowel bevrachter als scheepseigenaren. In 2025 telt onze vloot veertien schepen, waarvan vijf elektrisch aangedreven. Van de overige negen schepen heeft een aantal katalysatoren die voldoen aan de Stage V emissie-eisen. Maar goed, dit zou mijn advies aan de minister zijn: als het net zo duur is, zouden klanten eigenlijk verplicht moeten worden om voor het schoonste alternatief te kiezen. En het schip dat het 'vuilste' vaart, zou dan het langst moeten blijven liggen. Dat is nu nog niet zo en dat zou best anders kunnen.'

Ton: 'Opdrachtgevers van de binnenvaart zouden een voorbeeld kunnen nemen aan de baggersector. Daar werken aanbestedingen zó dat een schoon baggerschip dat niet per se goedkoper is, tóch gekozen wordt omdat het onder aan de streep, vanwege gescoorde duurzaamheidspunten, een gunstigere rating heeft. Een dergelijke voorkeursbehandeling zou in onze sector ook best breder door onze opdrachtgevers kunnen worden omarmd. Het zou ons, met duurzame schepen in de vloot, zeker helpen. En het zou de verduurzaming van de gehele binnenvaart sector versnellen.'

Bart Banning, sectorbanker Transport en Logistiek bij ABN AMRO: 'Mooi dat je binnen AMS Barging kan werken volgens het cafetaria-model. Dat je de klant kunt aanbieden met zeer duurzame schepen te varen, die 35% minder CO2 uitstoten. En dat je ook Euro 6 en Stage V kunt aanbieden, en dat je zegt: die schepen zouden nog beter kunnen, afhankelijk van de veranderende behoefte.'

Igor: 'Precies, en het mooie van die aanpak is, dat als je eenmaal binnen bent bij de klant, je het gesprek kunt aangaan over vermindering van CO2-uitstoot en hoe we hen daarbij kunnen helpen door vaker een duurzaam schip in te zetten. Ik blijf me verbazen hoeveel klanten er totaal niet bezig zijn met hoeveel brandstof ze verbruiken. En dus hoeveel CO2 ze uitstoten. Daar zou je interesse in moeten hebben, vanwege het kostenaspect, maar zeker ook vanwege de regelgeving die steeds strenger wordt. Klanten zijn nog maar weinig bezig met ESG en CSRD, die gaan voorschrijven dat bedrijven verplicht CO2-rapportages moeten opstellen.'

Igor: 'Ondernemers in de binnenvaart sector, klanten, banken: als zij het echt ernst menen met het terugdringen van de CO2-uitstoot, dan moeten ze veel meer met elkaar in gesprek. Het moet beter in elkaar grijpen, willen we met zijn allen de juiste strategie vinden. Verduurzaming van de vloot, hoe doe je dat, hoe groei je als bedrijf strategisch verantwoord, zodat je op de toekomst bent voorbereid? Hoe kun je als klant je leverancier helpen?'

Bart: 'Het piketpaaltje van ABN AMRO is dat we in 2050 een krediet portefeuille hebben die geen CO2 uitstoot heeft. Dat geldt dus voor leningen in alle sectoren. Hoe gaan we dat bereiken? In ons klimaatplan worden tussendoelen geformuleerd voor 2030 en 2035. De voortgang wordt ieder kwartaal extern gepubliceerd in de jaarverslaggeving. Dus de visie en concrete stappen die jullie als onderneming maken, zijn interessant voor ons als financier. Om onze plannen realistisch op te stellen hebben we informatie en contact met de markt nodig. Als we arrangementen in het leven willen roepen, bijvoorbeeld met een groenverklaring om korting te verkrijgen bij financiering van nieuwbouwschepen, dan is het goed om daarover met de sector in overleg te gaan.'

Ton: 'Weet je wie er bij onze klanten vaak intrinsiek geïnteresseerd zijn in dit onderwerp? De jonge mensen bij grote oliemaatschappijen, eind-twintigers. Die zeggen vaak: Als ik voor dezelfde prijs een duurzaam schip kan krijgen, graag, ik wil nog een tijdje op deze aardbol rondlopen.'

'En die jonge gasten komen met de tijd steeds meer bovenin de organisatie te werken, en bepalen steeds vaker ook mede de policies of oefenen daar invloed op uit.'

Bart: 'Hoe kijken jullie aan tegen de ontwikkeling van nieuwe brandstoffen, methanol, waterstof, biofuels als HVO100 en FAME? Het complexe is dat AMS Barging die brandstoffen ook als lading vervoeren. En dat die markt de komende decennia gaat veranderen, dus minder dieselolie vervoeren, en meer duurzame alternatieven. Welke invloed heeft dat op jullie business?'

Igor: 'Ja er komt een nieuwe economie aan. Een voorbeeld. Om te verduurzamen heeft Maersk 21 zeeschepen besteld die op methanol gaan varen. Daar komt veel minder CO2 bij vrij. Om methanol te kunnen bunkeren moet een logistieke keten worden opgezet. Mensen moeten daarvoor opgeleid worden. Ook bij AMS Barging zijn we bezig medewerkers op te leiden, in de hoop geaccrediteerd te zijn als Maersk met methanol gaat varen.'

'Onze twee nieuwbouw schepen worden er voor toegerust, middels compartimentering. De klant, of wijzelf, kunnen kiezen hoeveel tanks 2,4,6, of alle 12. Dat is alweer die koers van ons: verduurzamen, maar wel flexibel kunnen meegroeien met de markt. Zo heb je het beste van twee werelden: rendabel ondernemen en oog hebben voor duurzaamheid.'  

Lees meer verhalen van ondernemers in de transport- en logistieksector

Overweegt u een eigen onderneming, staat u aan de rand van het opstartproces of wilt u eens een kijkje nemen in de keuken van een ander? Duik in onze ondernemersverhalen uit de sector Transport en Logistiek en haal inspiratie en tips uit de ervaringen die ondernemers delen.

Meer ondernemersverhalen in de sector Transport en Logistiek