Werkgeluk uitkomst voor personeelstekort in de zorg
De zorgsector groeit dit jaar dankzij meer budget vanuit de overheid en betere inzetbaarheid van personeel. Zorgaanbieders investeren in welzijn en salaris in strijd tegen het personeelstekort. Zo kan meer zorg geleverd worden terwijl de kosten voor inhuur van dure externen beperkt blijft.
Naar verwachting groeit de zorgsector met 3,5 procent dit jaar en 2 procent volgend jaar. Dit betekent dat meer patiënten geholpen kunnen worden. Toch moeten patiënten lang wachten omdat de vraag hoog blijft, met name naar geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg, verpleeghuiszorg en naar bepaalde behandelingen in het ziekenhuis. Ook praktijken van huisartsen hanteren steeds vaker een wachtlijst.
Dat meer zorg verleend kan worden is dan ook hard nodig. De sector groeit dankzij hogere budgetten vanuit de overheid. Het extra geld wordt voornamelijk geïnvesteerd in zorgpersoneel, voor loonsverhogingen en nieuw personeel. Hogere lonen helpen zorgaanbieders om personeel aan te trekken en te behouden. Daarnaast kan meer zorg geleverd worden dankzij een daling in het ziekteverzuim. Zo verbetert het rendement van zorgaanbieders.
Personeelskrapte belemmering voor groei
Een tekort aan zorgpersoneel remde afgelopen jaren al de groei in de sector. Het duurde lang om uitgestelde operaties weg te werken en bedden in verpleeghuizen bleven ondanks wachtlijsten leeg. Ondertussen worden huisartsenpraktijken platgelopen.
De vergrijzing snijdt de zorgsector aan twee kanten. Het leidt tot een hogere vraag omdat ouderen meer zorg nodig hebben. Ondertussen krimpt het arbeidsaanbod omdat bijna een kwart van de zorgmedewerkers in 2035 met pensioen is gegaan. Het aantrekken en behouden van personeel evenals het verhogen van de productiviteit zijn noodzakelijke voorwaarden om voldoende zorg te kunnen blijven leveren.
Welzijn zorgpersoneel toont verbetering
Het welzijn van zorgpersoneel is in 2023 flink verbeterd, blijkt uit de Sectorale Welzijnsmonitor van ABN AMRO. Dit is onder andere te danken aan een iets lagere werkdruk na de drukke coronajaren. Daarnaast neemt het verzuim weer af doordat coronabesmettingen vrijwel zijn verdwenen. Ten derde geven zorgaanbieders de vaste personeelsleden steeds meer zeggenschap over hun werktijden. Dit is een poging om de uitstroom naar het zzp-bestaan, met vaak meer vrijheid, te stoppen.
Toch is het niet goed gesteld met het welzijn van zorgpersoneel. Op de indicatoren gezondheid, veiligheid en werkprivébalans scoort de zorgsector slechter dan andere sectoren. Het verlenen van zorg is emotioneel belastend, het personeel krijgt vaak te maken met agressie en staat doorgaans klaar om overuren te maken. Alleen de persoonlijke ontwikkeling van zorgpersoneel, die de laatste acht jaren sterk is verbeterd, is beter dan in andere sectoren.
Dat de balans tussen werk en privé vorig jaar weer is verbeterd, is hoopgevend. Zorgmedewerkers geven aan dat ze die balans het belangrijkste vinden in hun baan. Vaak werken ze in deeltijd en nemen in de privésfeer ook zorgtaken op zich. Het is belangrijk dat werkgevers hier ruimte voor bieden.
Verbetering van veiligheid en gezondheid van zorgpersoneel blijkt weerbarstig. De zorgsector kent veel incidenten met patiënten of hun familieleden. De emoties lopen hoog op. Managers doen er goed aan om zulke incidenten in hun teams te bespreken. Het uitspreken van problemen en van gedachten wisselen over oplossingen draagt bij aan het vertrouwen. Zo kan in de toekomst meer zorg geleverd worden.
Meer informatie
Lees alle feiten en ontwikkelingen in het rapport 'Voorzichtig herstel'.
(Ziet u geen download of kunt u het rapport niet downloaden? Upgrade uw browser dan naar de meest recente versie.)
Een stapje voor met onze sectorexpertise
Voor elke ondernemer is het belangrijk om te weten wat er nu speelt, maar vooral wat er komen gaat. Baseer beslissingen op de ontwikkelingen en trends in de sector. Onze sectorexperts weten wat er speelt. Zie waar de kansen liggen. Nét dat stapje voor.
Lees verder in de sector Zorg
In de komende jaren verandert de sector om meer zorg te kunnen leveren met minder middelen. De vraag naar zorg neemt verder toe door vergrijzing terwijl nauwelijks meer zorgpersoneel aangetrokken kan worden. Innovatie en samenwerking maken het werk makkelijker en leuker, waardoor de zorgverlening houdbaar en van hoge kwaliteit blijft.
