Waaruit bestaan de financieringslasten?

Het meest complexe onderdeel is de rente. Deze kan gebaseerd zijn op een variabele of vaste rentebasis. De rente bestaat uit 2 of 3 van de volgende componenten:

• Rentebasis
• Generieke toeslag
• Specifieke opslag

Het is mogelijk dat deze rentecomponenten niet individueel zichtbaar zijn, maar dat sprake is van één totaal tarief. Dit is bijvoorbeeld gebruikelijk bij leningen met een vaste rentebasis.

De 2 belangrijkste varianten die we momenteel onderscheiden zijn de eenmalige provisie en de doorlopende provisie. Eenmalige provisie is de afsluitprovisie bij de acceptatie van het krediet. De doorlopende provisie is bijvoorbeeld de bereidstellingsprovisie, die alleen van toepassing is bij een rekening-courant krediet.

De aflossing is het periodieke bedrag waarmee je de lening of het krediet binnen de afgesproken termijn en/of voorwaarden terugbetaalt.

Afspraken over de termijnen van terugbetaling noemen we ook wel aflossingsschema's. Bekende voorbeelden van aflossingsschema's zijn lineaire aflossing, annuïtaire aflossing en aflossingsvrij. Het kan zijn dat je afspraken hebt gemaakt voor een ander aflossingsschema dan deze 3, als dat beter bij je situatie past.

Bij rekening-courant kredieten is meestal geen sprake van aflossingsschema's. De bank kan wel met je afspreken dat je limiet na bepaalde tijd wordt verlaagd. Aflossing vindt ook plaats door binnenkomst van betalingen door derden.

De bank kan naast rente en provisies nog andere kosten in rekening brengen. Bijvoorbeeld voor incassokosten en taxatiekosten. Incassokosten kunnen nodig zijn als je je afspraken met de bank niet nakomt. Als je te laat betaalt, dan kan de bank je ook een vertragingsrente in rekening brengen.

Om geld uit te kunnen lenen, moeten banken zichzelf financieren. Hiervoor kopen zij geld in (lenen) op de financiële markten. Dit zijn onder meer de geldmarkt, de kapitaalmarkt en de markt voor spaargeld.

De 'fundingkosten' bestaan uit de kosten die banken betalen voor het inkopen van dit geld. De fundingkosten bestaan enerzijds uit de rentebasis en anderzijds de liquiditeitskosten.

Rentebasis

Bij leningen met een variabele rentebasis en bij rekening-courant kredieten is de rentebasis meestal een fluctuerend markttarief, zoals Euribor, Libor, Eonia, of een tarief dat door Centrale Banken wordt vastgesteld. Voor Euribor en Libor zijn er diverse looptijden, waarvan de 1 maands Euribor/Libor en 3 maands Euribor/Libor de belangrijkste zijn. Bij leningen met een vaste rentebasis bestaat de rentebasis vaak uit een swaprente. Bij een 'vaste' rentebasis fluctueert de hoogte eens per jaar of nog minder vaak, afhankelijk van de rentevaste periode.

Wat zijn de belangrijkste factoren die de hoogte van de rentebasis bij je financiering bepalen?

De hoogte van de rentebasis wordt in de financiële markten of door Centrale Banken bepaald en hangt er dus vanaf welke rentebasis van toepassing is. In algemene zin geldt dat in normale marktomstandigheden een vaste rentebasis hoger ligt dan een variabele rentebasis. En voor een vaste rentebasis geldt dat deze meestal hoger ligt wanneer de rentevaste periode langer is. Een 4 jaars swaprente ligt bijvoorbeeld meestal hoger dan een 1 jaars swaprente.

De bank betaalt naast de rentebasis ook andere kosten voor het inkopen van geld op de financiële markten. De belangrijkste extra kosten die de bank betaalt, noemen we vaak liquiditeitspremies. Als een bank voor 5 jaar geld leent op de kapitaalmarkt om kredieten te kunnen verstrekken, betaalt de bank niet alleen het 3 maands Euribor. De bank betaalt daarnaast een opslag die meestal oploopt met de looptijd. De extra kosten zijn onder andere afhankelijk van de contractuele voorwaarden, de rating van de bank en de looptijd van deze lening.

Bij leningen met een vaststaande hoofdsom en looptijd kunnen banken de liquiditeitspremies vooraf berekenen. Bij rekening-courant kredieten kan de bank haar eigen funding niet vooraf tegen een vaste rente voor een lange periode vastleggen, omdat voor een rekening-courant krediet geen einddatum geldt en het saldo fluctueert. Dit geldt ook voor andere kredieten waarbij het opgenomen saldo van de klant kan fluctueren en/of de looptijd niet vaststaat. Bij dit soort kredieten fluctueert de liquiditeitspremie over tijd.

De liquiditeitskosten bestaan naast de liquiditeitspremie ook uit kosten voor de liquiditeitsbuffer. Deze buffer dienen banken aan te houden om steeds aan hun betalingsverplichtingen te kunnen voldoen. Het gaat daarbij om het beschikbaar hebben van liquiditeit voor de verstrekte lening of rekening-courant kredieten voor fluctuerende saldo’s binnen een kredietlimiet. De eisen voor deze liquiditeitsbuffers zijn onder Basel III regelgeving verder verhoogd. 

Wat zijn de belangrijkste factoren die de hoogte van de liquiditeitskosten bij je financiering bepalen?

Factoren die de bank gebruikt om de liquiditeitskosten voor je financiering te kunnen bepalen zijn onder andere:

• Type financiering (lening, rekening courant-krediet of anders) 
• Looptijd van het krediet, opname- en aflosschema 
• Hoogte van het krediet 
• Renteherzieningsperiode 
• Geldigheidsduur van de offerte 
• Verwachte gebruik van limiet 
• Afgesproken voorwaarden

De rente bevat ook elementen die per klant verschillen; de verwachte verliezen en kapitaalkosten. Iedere financieringsaanvraag is anders, omdat iedere onderneming en de situatie waarin die zich bevindt anders is. Aan de hand van uitgebreide analyses berekenen we per aanvraag wat de risico’s zijn. Gedurende de looptijd van je financiering moet er voldoende geld uit de bedrijfsvoering vrijkomen (cashflow) om je financieringslasten te kunnen dragen.

Verwachte verliezen (kredietrisico)

De kredietwaardigheid van de onderneming, de financieringshoogte en ingebrachte zekerheden bepalen het kredietrisico voor de bank bij een financiering. Hoe hoger het kredietrisico, hoe groter de kans op verliezen en daarmee de kosten. Banken noemen de verwachte hoogte van deze kosten de verwachte verliezen.

Kapitaalkosten

Voor elke financiering die de bank verstrekt, moet zij kapitaal aanhouden. Dit is ook zo vastgelegd in wet- en regelgeving over de solvabiliteit van banken. De hoeveelheid aan te houden kapitaal verschilt per klant en financiering. Hoe hoger het kredietrisico, hoe meer kapitaal we aanhouden. De kosten voor het reserveren van dit kapitaal noemen we de kapitaalkosten. De belangrijkste vorm van kapitaal is eigen vermogen. Dit is kapitaal verstrekt door aandeelhouders die in aandelen van de bank beleggen. Aandeelhouders zijn alleen bereid een bank kapitaal te verschaffen als er voldoende winst wordt behaald ten opzichte van het eigen vermogen. De kapitaalskosten voor het benodigde eigen vermogen bestaan dan ook uit een vereist rendement op eigen vermogen.

Wat zijn de belangrijkste factoren die de hoogte van de risicokosten bij je financiering bepalen?

Factoren die de risicokosten voor je financiering kunnen bepalen zijn onder andere:

• Kredietwaardigheid van de onderneming (hoe groot is de kans dat het krediet op termijn terugbetaald kan worden?)
• Type financiering (lening, rekening-courant of anders)
• Looptijd van het krediet
• Hoogte van het krediet
• Renteherzieningsperiode
• In te brengen zekerheden
• Eventuele garanties
• Afgesproken bepalingen
• Bedrijfstak waarin je actief bent en de economische vooruitzichten voor je sector

Lees hier waar wij op letten bij de risico-inschatting van een financieringsaanvraag.

Om kredieten te kunnen verstrekken, geven banken ook geld uit aan hun bedrijfsvoering. Denk daarbij aan kantoren, personeel en automatisering. We noemen dit operationele kosten. Een deel van deze kosten is afhankelijk van de omvang van je financiering, maar er zijn ook een aantal vaste kosten die voor elke financiering ongeveer even hoog zijn. Operationele kosten kunnen eenmalig zijn, omdat ze gaan over het advies bij verstrekking, de acceptatie of het beschikbaar stellen van het krediet. De overige operationele kosten zijn doorlopend en blijven gedurende de looptijd van het krediet een rol spelen.

Wat zijn de belangrijkste factoren die de hoogte van de operationele kosten bij je financiering bepalen?

Factoren die de operationele kosten voor je financiering kunnen bepalen zijn onder andere:

• Complexiteit van het krediet
• Intensiteit van het contact met je relatiemanager
• Hoogte van het krediet
• Aantal in te brengen zekerheden
• Kredietwaardigheid van de onderneming
• Type financiering (lening, rekening-courant of anders)
• Looptijd van het krediet

Banken zijn commerciële bedrijven. Een deel van de rente gebruiken banken om winst te maken, na aftrek van belastingen. Door deze winst kunnen banken ook in de toekomst financiering blijven verstrekken aan klanten.

Je betaalt elke maand een vast bedrag. In het begin betaal je weinig terug en betaal je veel rente. Later betaal je juist meer terug en betaal je minder rente. Je betaalt elke maand een deel van je lening terug. Zo weet je zeker dat je aan het eind je lening helemaal hebt terugbetaald.

Je betaalt elke maand alleen rente over je lening. Je betaalt tot het einde van de looptijd niets terug van je lening. Je schuld blijft hierdoor ook hetzelfde. Het bedrag dat je aan rente betaalt, blijft dus ook gelijk. Aan het einde van de looptijd moet je de lening volledig terugbetalen. Dit schema wordt ook wel 'interest only' of 'bullet' genoemd.