Parametrisch ontwerpen versnelt bouwproces

Klik op de afspeelknop om de podcastaflevering 'Parametrisch ontwerpen versnelt bouwproces' te beluisteren.

Het woningtekort in Nederland ligt op dit moment rond de 400.000 woningen, volgens Leontien de Waal, sector banker Bouw bij ABN AMRO. Dat is hoger dan het ooit is geweest, en het is de afgelopen jaren alleen maar toegenomen.

Met hun gasten bespreken Harry Dijkema en Julia Krauwer de mogelijkheden die parametrisch ontwerpen biedt voor het veel sneller ontwerpen van huizen en andere gebouwen.

"Dat woningtekort is deels ontstaan door het huidige proces, de technologie die we nu gebruiken en deels ook door de regelgeving er omheen", stelt Spiegeler. Zijn bedrijf OMRT wil daar verandering in brengen. OMRT is een scale-up die de snelheid, winstgevendheid en duurzaamheid van het ontwerpen van vastgoed verbetert door menselijke expertise te combineren met technologie om integrale inzichten te bieden.

Parametrisch ontwerpen is een enorme vernieuwing in het klassieke ontwerpproces van gebouwen. Veel activiteiten daarin gebeuren nog handmatig, denk aan het berekenen van alles dat te maken heeft met energie, wind, geluid, daglicht, etcetera. Spiegeler: "Het is van oudsher een lineair proces, dat start met een opdracht van gemeente of ontwikkelaar. Die geeft het over aan een architect die in enkele maanden handmatig een ontwerp creëert. Dat ontwerp gaat langs de ingenieurs, dat duurt ook weer een paar weken of maanden. Dit betekent dat we aan het eind checken en berekenen of het allemaal aan de voorkant wel goed bedacht is. Maar je kunt niet aan de voorkant alles goed bedenken als er honderden parameters zijn waar je rekening mee moet houden en je dit hoofdelijk probeert op te lossen."

Het ontwerp is dus een hoofdpijndossier voor alle projectontwikkelaars, dat ontzettend veel tijd en geld kost. Spiegeler: "Dat is met de middelen van vandaag totaal onnodig. Men werkt nu nog met allerlei handmatige systemen uit het MS-DOS tijdperk, of Excel en PDF."

Een ontwerper moet nu in een ontwerptool alle lijnen met de hand trekken. Parametrisch ontwerpen hanteert, in een model in 3D, een algoritme waarmee heel veel relaties tussen de lijnen al zijn gemaakt. Spiegeler: "Je trekt een lijn en op basis van dat algoritme heb je dan automatisch een hal, en op basis van nog een regel kan je zeggen: ik wil er een woning aan hebben."

Het ontwerp moet altijd voldoen aan allerlei randvoorwaarden, denk aan de maximale bouwhoogte, de vorm van het perceel, eisen aan de bouwkwaliteit, de typologie van de woning, of de lokale parkeernorm. "Al die parameters kun je bij ons van te voren invoeren. Je kunt voor die randvoorwaarden een bandbreedte hanteren en het systeem creëert alle mogelijkheden er tussen. Daarmee kun je duizenden ontwerpen genereren genereren en berekenen op hun prestaties. Uiteindelijk helpen deze inzichten tot het maken van betere beslissingen in het proces tussen de gemeente, ontwikkelaar en het ontwerpteam."