Uit psychologisch onderzoek is vaak gebleken dat we de meeste van onze keuzes niet bewust maken. Dat kunnen goede keuzes zijn, maar soms ook verkeerde. Ook als het om beleggen gaat. Denk aan ‘kopen als het goed gaat’ en ‘verkopen als het slecht gaat’. Ook jij wordt waarschijnlijk meer gestuurd door je onderbewuste en je omgeving dan je denkt. Maak kennis met de grootste valkuilen.
We lezen de kranten en websites die het nieuws brengen zoals wij dat graag zien. We vinden mensen die het met ons eens zijn vaak aardiger dan mensen die het niet met ons eens zijn. Waarom? Omdat we allemaal last hebben van confirmation bias. Dit betekent dat we voorkeur geven aan - en op zoek gaan naar - informatie die past bij onze manier van denken. En we negeren informatie die daar niet bij past. Beleg je veel in biotechnologie? Dan ga je onbewust op zoek naar informatie die je vertelt dat dit de juiste keuze is. Je staat dan niet open voor informatie die het tegendeel kan bewijzen.
Als sociale dieren doen we elkaar na. Ook als we beleggen, kopiëren we gedrag. Misschien herinner je de internetzeepbel aan het begin van de eeuw nog. Door flink stijgende koersen gingen beleggers steeds meer beleggen in IT-bedrijven. Maar veel van deze bedrijven hadden al jarenlang geen winst meer gemaakt. Ze konden niet aan de verwachtingen voldoen en de koersen stortten in. De internetzeepbel barstte en veel beleggers leden verlies.
Verlies houdt ons nogal bezig. Logisch, want het is niet leuk. Uit onderzoek blijkt dat het gevoel van pijn bij verlies sterker is dan het gevoel van plezier bij winst. €100 verliezen doet meer met ons dan €100 winnen. Sommige beleggers kunnen moeilijk omgaan met verlies. Ze staren zich blind op het verlies van nu en denken niet meer aan de lange termijn of de complete portefeuille. Het resultaat: wachten met verlies nemen en verkopen als de koers op het dieptepunt is.
In de zoektocht naar rendement gaan veel beleggers ook op zoek naar de mening van beursgoeroes. Want als een succesvolle beursmiljonair het zegt, dan moet het toch wel kloppen? Diegene heeft er namelijk ‘aantoonbaar’ succes mee gehad!
Vraag jezelf eens af of:
Beleggen en profvoetbal hebben iets bijzonders gemeen: we schijnen er zelf allemaal meer verstand van te hebben dan een ander. Beleggers denken vaak dat ze het beter zien dan andere beleggers of de experts. Overmoedige beleggers overschatten zichzelf en denken controle te hebben over hun beleggingen. Gaat het goed en maak je mooie rendementen? Dan denk je misschien onbewust dat dit door je eigen keuzes komt. En niet door het goede beursklimaat van dat moment, bijvoorbeeld. Je kunt gaan denken dat je nog meer risico kunt nemen, om zo nog hogere rendementen te behalen. Overschatting van je eigen rol kan zo leiden tot keuzes die verkeerd uitpakken.
Van fouten kun je leren. We denken alleen niet graag terug aan onze missers. Ons brein laat ons veel liever aan onze successen terugdenken. En als we geen realistisch beeld hebben van het verleden, hoe kunnen we dan de kansen en risico’s van nu goed inschatten?
Nederlandse particuliere beleggers beleggen veel in AEX-aandelen. En zo beleggen Duitsers meer in ‘hun’ Dax-aandelen. Die nationale bedrijven zijn namelijk bekend en dat geeft een veilig gevoel. Maar het zorgt ook voor een slechte spreiding van het risico in de portefeuille. Te veel in één beleggingscategorie (aandelen) en te veel in één land. Dicht bij huis blijven kan dan slecht uitpakken.
De valkuilen herkennen is al een eerste goede stap. Daarnaast is het goed om te realiseren dat veel onderbewuste keuzes ook haastig gemaakt worden. Het maken van een beleggingsplan beschermt je voor het nemen van al te snelle beslissingen. Door vooraf afspraken met jezelf te maken, zul je minder met de waan van de dag meegaan. Met een beleggingsplan houd je focus op jouw beleggingsdoel op de lange termijn. Dat is het allerbelangrijkst.
Beleggen doe je met geld dat je over hebt, naast je buffer voor onvoorziene uitgaven. Beleggen brengt risico’s met zich mee. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen. Het is goed om je hiervan bewust te zijn.
Wil je met genoeg kennis beginnen met beleggen? Of er gewoon meer van begrijpen? In ons stappenplan nemen we je mee langs de mogelijkheden van beleggen, de risico’s en de keuzes die je kunt maken.
Elke belegger heeft emoties, zelfs de meest rationele. Beleggingskeuzes worden voor een groot deel gedreven door die emoties. En die emoties zijn bij elke fase op de beurs weer anders. Benieuwd wat je kunt gaan voelen en denken? We nemen je mee in de emotionele achtbaan die een belegger mogelijk doormaakt.
Superman of Batman? De Beatles of de Rolling Stones? Er is vaak discussie over wie de beste is. Zo is er in de beleggingswereld vaak een strijd tussen aanhangers van technische analyse en aanhangers van fundamentele analyse. Maak kennis met beide stromingen en oordeel zelf.
